روستای خوانند در فاصله 120 کیلومتری جنوب بیرجند ،مرکز استان خراسان جنوبی در ناحیه پر از افتخار هردنگ ،با معماری گنبدی در حصاری از کوه های بلند قرار دارد.

روستایی با آب وهوای خوب مردمانی مهمان نواز دوستدار اهل بیت که همه ساله در ایام محرم عزاداری بسیار باشکوهی برای اهل بیت در روستا برپا می کنند.

 به گونه ای که عزاداران نه تنها از روستاهای مجاور و بیرجند برای مراسم عزاداری می آیند، بلکه از شهر ها وشهرستان های دیگر نیز درعزاداری کم نظیر این روستا شرکت میکنند.

آب مصرفی روستا از دو رشته قنات تامین می شود: 1-قنات اصلی 2-قنات النگ.

تعداد مالکان قنات روستا ۲۰ نفر و اراضی تحت کشت این قنات ۶ هکتار میباشد.

طول قنات اصلی روستا ۵۰۰ متر و دارای ۱۵ میله چاه است ، عمق مادر چاه این قنات ۱۰ متر می‌باشد و دبی این قنات ۳ لیتر بر ثانیه است

 در سبب نام گذاری روستای خوانند بحث فراوان است، اما دو دلیل محکم تر به صورت زیر می باشند:

 1- از آنجا که کلمه (خوان) به معنای سفره ٔ فراخ و گشاده میباشد برخی دلیل نام گذاری روستا را وجود مردم سفره دار ومهماننواز در روستا می دانند.

 2- برخی دیگر نیز معتقدند چون این روستا در بین روستا های منطقه از نعمت آب زیر زمینی بیشتری برخوردار است دلیل نام گذاری روستاوجود سفره های آب زیر زمینی میباشد.

 کلمه خوان در شعرهای شعرای نامی:

 خاقانی:

 گرم نیست روزی ز خوان کسان 

خدای است رزاق و روزی رسان .

 

خیز خاقانیا ز خوان جهان
که جهان میزبان خرم نیست .

 مولوی:

 باز عیسی چون شفاعت کرد حق 

خوان فرستاد و غنیمت بر طبق .

 

هم ولایتی آقای براتی مشغول کشاورزی

 

فصل برداشت زعفران در روستا